Święty Józef Sebastian Pelczar (1842-1924)

Był tercjarzem franciszkańskim, biskupem, profesorem i rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kanonizował go papież Jan Paweł II.

Józef Sebastian Pelczar urodził się 17 stycznia 1842 roku w Korczynie koło Krosna, na Podkarpaciu. Był trzecim z czworga dzieci w średnio zamożnej, religijnej rodzinie. Był ministrantem. Do szkoły uczęszczał w Rzeszowie, wyróżniał się pilnością oraz inteligencją. Po zdaniu matury w roku 1860 rozpoczął studia teologiczne w seminarium duchownym w Przemyślu. W 1864 roku przyjął święcenia kapłańskie. Skierowano go do pracy duszpasterskiej w Samborze, jednak wkrótce wyjechał do Rzymu. Studiował tam teologię i prawo kanoniczne, naukę zwieńczył doktoratami. Ks. Pelczar w 1868 roku powrócił do Polski, został wikariuszem w Wojtyczach i Samborze. Następnie pełnił funkcje prefekta i wykładowcy w przemyskim seminarium duchownym. W roku 1877 otrzymał nominację na profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, na katedrze historii Kościoła i prawa kanonicznego. Był dziekanem wydziału teologicznego, przez rok pełnił urząd rektora całej uczelni.

Napisał wówczas kilka poważnych rozpraw naukowych i ascetycznych, zasłynął także jako kaznodzieja i rekolekcjonista. Oprócz posługi duszpasterskiej, prowadził działalność społeczną na rzecz najuboższych. W 1894 roku wraz z s. Klarą Ludwiką Szczęsną założył Zgromadzenie Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (siostry sercanki).Podczas pobytu w Krakowie blisko związany był z franciszkanami konwentualnymi, mieszkał przez siedem lat w klasztorze przy ul. Franciszkańskiej. Wówczas wstąpił do III Zakonu św. Franciszka (1182-1226), a profesję zakonną złożył w Asyżu, przy grobie Biedaczyny.

W zapiskach autobiograficznych zanotował: „19 marca 1877 r. otrzymałem nominację na profesora zwyczajnego historii kościelnej i prawa kanonicznego przy Uniwersytecie Jagiellońskim. 12 kwietnia opuściłem Przemyśl i rozpocząłem nowy okres życia. Zamieszkałem u oo. Franciszkanów. Co dzień odprawiałem mszę św. przed obrazem Matki Bolesnej i tam też słuchałem często spowiedzi osób pobożnych”. Po 22 latach pracy w środowisku uniwersyteckim, w roku 1899 powrócił do Przemyśla. Został mianowany biskupem pomocniczym, a w roku 1901 z woli papieża Leona XIII, który również był tercjarzem franciszkańskim, objął urząd ordynariusza diecezji przemyskiej. Św. Józef całą działalność naukową oraz pracę duszpasterską oparł na duchowości eucharystycznej. Z Eucharystii wywodził kult Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Zmarł w nocy z 27 na 28 marca 1924 roku. Papież Jan Paweł II beatyfikował go w Rzeszowie, 2 czerwca 1991 roku, podczas IV pielgrzymki do Polski. On także kanonizował go 18 maja 2003, w Rzymie, podczas uroczystej mszy św. na Placu św. Piotra. Relikwie św. Józefa Sebastiana Pelczara znajdują się w katedrze w Przemyślu, a wspomnienie liturgiczne jest obchodzone 19 stycznia.

red. / wp